ĐỀ CƯƠNG TUYÊN TRUYỀN

Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2017 - 2022

Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI là sự kiện chính trị quan trọng của tuổi trẻ Việt Nam, đánh dấu bước phát triển mới của tổ chức Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Đại hội diễn ra trong thời điểm đất nước tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, phấn đấu trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Bối cảnh đó, đòi hỏi tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải không ngừng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam, trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tuổi trẻ. Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ XI sẽ được tổ chức vào tháng 12 năm 2017 tại Thủ đô Hà Nội.

Để Đại hội được tuyên truyền rộng khắp và có ảnh hưởng sâu rộng trong các tầng lớp thanh niên và nhân dân cả nước, Ban Bí thư Trung ương Đoàn xây dựng Đề cương tuyên truyền Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI. Nội dung Đề cương tuyên truyền đề cập những nét chủ yếu của 10 nhiệm kỳ Đại hội, tập trung vào những thành tựu nổi bật của hai phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế-xã hội và bảo vệ Tổ quốc” và “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” trong nhiệm kỳ X và mục tiêu, nhiệm vụ nhiệm kỳ 2012-2017, cụ thể như sau:

I. ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH QUA CÁC KỲ ĐẠI HỘI

Hơn 86 năm xây dựng và trưởng thành, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức thành công 10 kỳ Đại hội đại biểu toàn quốc và đang tích cực chuẩn bị tiến tới Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ XI, nhiệm kỳ 2017-2022.

1. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ I (năm 1950)

Sau gần 20 năm hoạt động dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ I (tên gọi khi đó là Đoàn thanh niên cứu quốc Việt Nam) diễn ra từ ngày 07 đến ngày 14/02/1950 tại xã Cao Văn, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Dự đại hội có hơn 400 đại biểu đại diện cho đoàn viên thanh niên trên khắp mọi miền đất nước. Với chủ đề "Chiến đấu và xây dựng tương lai", Đại hội đã đề ra nhiệm vụ trước mắt của Đoàn là động viên, giáo dục, thống nhất lực lượng thanh niên, cổ vũ thế hệ trẻ tích cực tham gia sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, quét sạch kẻ thù xâm lược. Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Đoàn mới, đồng chí Nguyễn Lam được bầu làm Bí thư Đoàn thanh niên cứu quốc Việt Nam. Từ thành công của Đại hội, hàng vạn nam, nữ thanh niên hăng hái xung phong tham gia phục vụ các chiến dịch và phong trào "Tòng quân giết giặc lập công", góp phần quan trọng cùng toàn Đảng, toàn quân và dân ta làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu sau chín năm trường kỳ kháng chiến (tháng 5/1954).

2. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ II (năm 1956)

Sau một năm được Ban Bí thư Trung ương Đảng đổi tên thành Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam, Đại hội đại biểu Đoàn toàn quốc lần thứ II diễn ra từ ngày 25/10 đến ngày 04/11/1956 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 479 đại biểu đại diện cho gần nửa triệu đoàn viên thanh niên trong cả nước. Đại hội khẳng định những cống hiến xuất sắc của tổ chức Đoàn và phong trào thanh niên trong chín năm kháng chiến và ba năm khôi phục kinh tế. Tại Đại hội, Bác Hồ đã ân cần căn dặn: "Đảng và Chính phủ ta có thể tự hào đã tạo nên một thế hệ thanh niên dũng cảm như các cháu, và mong các cháu tiếp tục phấn đấu hăng hái cho công cuộc bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nước nhà". Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 30 đồng chí, đồng chí Nguyễn Lam được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn.

Ngay sau Đại hội, tuổi trẻ miền Bắc đã phát động phong trào thi đua lao động sản xuất để khôi phục kinh tế, cải tạo và xây dựng xã hội mới. Hàng vạn thanh niên tham gia xây dựng các công trình thủy lợi, khai hoang phục hóa đất đai; hàng triệu thanh niên hăng hái theo học các lớp bổ túc văn hóa... Ở miền Nam, phong trào đấu tranh chính trị của thanh niên, học sinh, sinh viên chống đế quốc Mỹ và tay sai tiếp tục phát triển mặc dù bị đàn áp dã man.

3. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ III (năm 1961)

Sau gần 7 năm hàn gắn vết thương chiến tranh, miền Bắc đã đạt được những thành tựu đáng kể trong khôi phục, phát triển kinh tế. Trong bối cảnh đó, Đại hội đại biểu Đoàn toàn quốc lần thứ III diễn ra từ ngày 23 đến ngày 25/3/1961 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 677 đại biểu đại diện cho một triệu đoàn viên thanh niên trong cả nước. Được sự đồng ý của Bộ Chính trị và Bác Hồ, Đại hội đã quyết định lấy ngày 26/3/1931 là ngày thành lập Đoàn. Đại hội đã phát động phong trào "Xung phong tình nguyện vượt mức kế hoạch 5 năm lần thứ nhất” (1961 - 1965). Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 71 đồng chí, đồng chí Nguyễn Lam tiếp tục được bầu lại làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Sau Đại hội, đồng chí Nguyễn Lam được Đảng điều động nhận nhiệm vụ mới, đồng chí Vũ Quang được cử làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn.

Tháng 8/1964, đế quốc Mỹ leo thang gây chiến tranh phá hoại bằng không quân đối với miền Bắc, tuổi trẻ Thủ đô đã phát động phong trào "Ba sẵn sàng". Được sự chỉ đạo kịp thời của Trung ương Đoàn, phong trào đã phát triển sâu rộng trong cả nước. Ở miền Bắc, hàng triệu đoàn viên thanh niên đăng ký tham gia phong trào "Ba sẵn sàng" nêu cao quyết tâm chi viện cho chiến trường miền Nam với tinh thần "Chưa thắng giặc Mỹ, chưa về quê hương".

Tháng 2/1965, Đại hội Đoàn thanh niên toàn miền Nam đã phát động phong trào "Năm xung phong", sau một thời gian ngắn đã có hàng vạn  đoàn viên, thanh niên tham gia phong trào. Từ phong trào "Ba sẵn sàng" và "Năm xung phong" đã xuất hiện nhiều tập thể và cá nhân với những chiến công xuất sắc trong chiến đấu tiêu diệt quân thù.

Nhân dịp kỷ niệm 40 năm Ngày thành lập Đảng (1970), thể theo nguyện vọng của cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã quyết định đổi tên Đoàn thanh niên Lao động Việt Nam thành Đoàn thanh niên Lao động Hồ Chí Minh. Trong thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử và đại thắng mùa xuân năm 1975, có sự đóng góp to lớn của đoàn viên thanh niên trên khắp các mặt trận, đây là thế hệ thanh niên Việt Nam vô cùng dũng cảm, thông minh, không sợ gian khổ, hy sinh, quyết chiến-quyết thắng đã được Đảng ta, Đoàn ta giáo dục, rèn luyện. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV (1976), Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã quyết định đổi tên Đoàn Thanh niên Lao động Hồ Chí Minh thành Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh.

4. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IV (năm 1980)

Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ IV diễn ra từ ngày 20 đến ngày 22/11/1980 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 623 đại biểu đại diện cho 4,3 triệu đoàn viên thanh niên cả nước. Đại hội đã quyết định đẩy mạnh hơn nữa phong trào “Ba xung kích” thành cao trào thi đua hành động cách mạng của tuổi trẻ thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 113 đồng chí, đồng chí Đặng Quốc Bảo, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn.

Vào thời điểm này, hàng triệu lượt đoàn viên thanh niên tham gia phong trào "Ba xung kích làm chủ tập thể"; gần 9 triệu đoàn viên, thanh niên tham gia phong trào "Thanh niên xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc"; hàng chục vạn thanh niên gia nhập lực lượng vũ trang, góp phần tích cực bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế. Tiếp đó là các phong trào "Hành quân theo bước chân những người anh hùng" đã thu hút gần 6 triệu đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia và "Hành quân theo chân Bác" đã có 10 triệu thiếu niên, nhi đồng tham gia.

Tháng 5/1982, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 4 (khóa IV) đã tập trung chỉ đạo triển khai các chương trình hành động cách mạng của tuổi trẻ trong 2 năm 1982-1983. Tại Hội nghị này, đồng chí Vũ Mão, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn.

5. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V (năm 1987)

Tháng 12/1986, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đã đề ra đường lối đổi mới nhằm đưa đất nước thoát khỏi những khó khăn khủng hoảng về kinh tế - xã hội. Để thực hiện nhiệm vụ Đảng giao phó, Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí toàn quốc lần thứ V diễn ra từ ngày 27 đến  ngày 30/11/1987 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 750 đại biểu đại diện cho 17 triệu đoàn viên, thanh niên trong cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 150 đồng chí, đồng chí Hà Quang Dự được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Đại hội đã phát động phong trào "Tuổi trẻ xung kích, sáng tạo xây dựng và bảo vệ Tổ quốc".

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ V có ý nghĩa vô cùng lớn lao, đó là Đại hội của thế hệ trẻ đi đầu trong công cuộc đổi mới; Đại hội của hành động, vì tương lai của thế hệ trẻ, vì hạnh phúc của nhân dân. Trong quá trình đất nước đổi mới, mặc dù đứng trước sự thử thách do tác động từ những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh luôn phấn đấu tự đổi mới mình, không ngừng mở rộng mật trận đoàn kết tập hợp thanh niên, phấn đấu cho sự nghiệp xây dựng đất nước giàu mạnh.

6. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VI (năm 1992)

Trong bối cảnh trên thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, nhất là sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước Đông Âu, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII (1991) đã đề ra Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2000, thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Trước nhiệm vụ lớn lao đó, Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ VI diễn ra từ ngày 15 đến ngày 18/10/1992 tại Hà Nội. Dự Đại hội có 797 đại biểu đại diện cho 2,5 triệu đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 91 đồng chí, đồng chí Hồ Đức Việt được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Sau Đại hội, tháng 2 năm 1993, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 2 (khóa VI) đã phát động hai phong trào lớn: "Thanh niên lập nghiệp" và "Tuổi trẻ giữ nước". Hai phong trào đã được tuổi trẻ cả nước nhiệt liệt hưởng ứng và đi vào cuộc sống của các đối tượng thanh niên. Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 9, khóa VI (tháng 12/1996), đồng chí Vũ Trọng Kim được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn thay đồng chí Hồ Đức Việt được Đảng điều động nhận nhiệm vụ mới.

7. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VII (năm 1997)

Sự nghiệp đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo qua hơn 10 năm thực hiện ngày càng đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng về kinh tế, xã hội chuyển sang thời kỳ phát triển mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong hơn 10 năm đổi mới đất nước có nhiều chuyển biến tích cực. Trong bối cảnh đó, Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ VII diễn ra từ ngày 26 đến ngày 29/11/1997 tại Hà Nội. Dự đại hội có 899 đại biểu đại diện cho 21,2 triệu cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 125 đồng chí, đồng chí Vũ Trọng Kim được bầu lại làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Đại hội đã quyết định tiếp tục phát triển hai phong trào"Thanh niên lập nghiệp" và "Tuổi trẻ giữ nước"  lên một tầm cao mới. Tại Hội nghị Ban Chấp hành lần thứ 9 Khóa VII (tháng 6/2001), đồng chí Hoàng Bình Quân được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn thay đồng chí Vũ Trọng Kim được Đảng phân công nhiệm vụ mới.

Năm 2000 được Bộ Chính trị và Chính phủ chọn là "Năm thanh niên Việt Nam". Từ thời điểm này, phong trào “Thanh niên tình nguyện" có bước phát triển mới, đi vào thực tiễn, được đông đảo các cấp bộ Đoàn và đoàn viên, thanh niên tham gia, tạo ấn tượng tốt đẹp về lớp thanh niên Việt Nam của thời kỳ mới. Tổ chức Đoàn các cấp đã chủ động đề xuất và đảm nhận nhiều chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội quan trọng, tiêu biểu như: Dự án xóa cầu khỉ, xây cầu mới vùng đồng bằng sông Cửu Long; xây dựng Đảo thanh niên; làm đường Hồ Chí Minh; xây dựng Làng thanh niên lập nghiệp... Phong trào thi đua học tập, lao động sáng tạo để chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức, khoa học công nghệ mới; sinh hoạt chính trị "Tuổi trẻ Việt Nam tiến bước dưới cờ Đảng", "Tuổi trẻ với tư tưởng Hồ Chí Minh"... đã thu hút hàng triệu thanh thiếu niên tham gia. Từ trong phong trào của tuổi trẻ, đã xuất hiện nhiều tập thể và cá nhân đoàn viên, thanh niên tiêu biểu trên các lĩnh vực công tác.

8. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ VIII (năm 2002)

Trong bối cảnh nhân loại đã kết thúc thế kỷ XX và bước sang những năm đầu của thế kỷ XXI, sau hơn một năm toàn Đảng, toàn dân thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX, đất nước đang trong quá trình thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đã đạt được những thắng lợi bước đầu quan trọng, Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ VIII diễn ra từ ngày 08 đến ngày 11/12/2002 tại Hà Nội. Dự đại hội có 898 đại biểu đại diện cho hàng chục triệu đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 134 đồng chí, đồng chí Hoàng Bình Quân, được bầu lại làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Với tinh thần "Đoàn kết, sáng tạo, xung kích, tình nguyện", Đại hội đã phát động phong trào "Thi đua, tình nguyện xây dựng và bảo vệ Tổ quốc" và kêu gọi tuổi trẻ Việt Nam cùng xiết chặt tay dưới lá cờ vinh quang của Đoàn, nguyện đi theo con đường cách mạng của Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, nắm chắc thời cơ, vượt qua thách thức, góp phần to lớn vào sự nghiệp đổi mới đất nước. Phong trào mới với sức sống mới, hàng triệu thanh niên thi đua học tập, tiến quân vào khoa học-công nghệ; thi đua lao động sáng tạo để lập thân lập nghiệp; xung phong tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng; góp phần giữ vững an ninh chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội. Các cuộc vận động, phong trào mới được triển khai như: "Sáng tạo trẻ", "Bốn mới" (kỹ thuật mới, ngành nghề mới, thị trường mới, mô hình mới), "Cán bộ công chức trẻ với cải cách hành chính", "Học tập tốt, rèn luyện tốt", “Trí thức trẻ tình nguyện”... đã góp phần khơi sức thanh niên trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, tạo ra nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo từ thực tiễn.

Đặc biệt sinh hoạt chính trị "Tuổi trẻ với tư tưởng Hồ Chí Minh", "Tiếp lửa truyền thống - Mãi mãi tuổi hai mươi", diễn đàn "Tuổi trẻ sống đẹp, sống có ích", cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”  đã được các cấp bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên triển khai thực hiện nghiêm túc, lôi cuốn và lan toả mạnh mẽ, tạo hiệu ứng xã hội sâu rộng góp phần quan trọng nâng cao nhận thức, bồi đắp lý tưởng cách mạng và niềm tin cho thế hệ trẻ. Năm 2007, hưởng ứng cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” do Đảng ta phát động, Đoàn thanh niên các cấp chủ động, sáng tạo triển khai thực cuộc vận động “Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác”, sau một năm triển khai, cuộc vận động bước đầu đã đạt được kết quả tốt đẹp.

Sau khi đồng chí Hoàng Bình Quân chuyển công tác, ngày 01/4/2005, Bộ Chính trị cử đồng chí Đào Ngọc Dung giữ trách nhiệm Quyền Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 10 Khóa VIII (ngày 02/7/2005), đồng chí Đào Ngọc Dung được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn. Tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 11 Khóa VIII (ngày 13/01/2007), đồng chí Võ Văn Thưởng được bầu làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn thay đồng chí Đào Ngọc Dung được Đảng phân công nhiệm vụ mới.

9. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IX (năm 2007)

Trong không khí toàn toàn Đảng, toàn dân phấn khởi, ra sức thi đua chào mừng thành công Đại hội Đảng toàn toàn quốc lần thứ X, Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ IX diễn ra từ ngày 17 đến ngày 21/12/2007 tại Hà Nội. Dự đại hội có 1033 đại biểu đại diện cho hơn 23 triệu cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 145 đồng chí, đồng chí Võ Văn Thưởng được bầu lại làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn.

Đại hội đã khẳng định: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục đổi mới toàn diện, phấn đấu thực sự trở thành người bạn thân thiết của thanh niên, định hướng cho thanh niên đến với lý tưởng cách mạng và những giá trị cao đẹp, đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp, xung kích trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Các phong trào, các cuộc vận động và các hoạt động của Đoàn đều phải hướng tới mục tiêu tập hợp, đoàn kết, giáo dục thanh niên, tạo môi trường lành mạnh, an toàn cho thanh niên rèn luyện và tự khẳng định, vì sự tiến bộ của thanh niên và sự phát triển của đất nước. Đại hội đã phát động hai phong trào “5 xung kích phát triển kinh tế-xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” và đề ra mục tiêu chung của công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2007-2012 là: Tăng cường bồi dưỡng lòng yêu nước và ý thức công dân, lý tưởng và đạo đức cách mạng, bản lĩnh chính trị và văn hoá cho thanh thiếu nhi; xây dựng Đoàn vững mạnh; tích cực chăm lo bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thanh thiếu nhi; phát huy tiềm năng to lớn của thế hệ trẻ Việt Nam xung kích “Sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển“, phấn đấu cùng toàn Đảng, toàn dân thực hiện thắng lợi công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”.

Ngày 5/10/2011, tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 11 (khóa IX), đồng chí Nguyễn Đắc Vinh, Ủy viên Dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng được tín nhiệm bầu giữ chức Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn (khóa IX) thay đồng chí Võ Văn Thưởng được Đảng phân công nhiệm vụ mới.

10. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X (năm 2012)

Đại hội Đoàn TNCS Hồ Chí Minh toàn quốc lần thứ X diễn ra từ ngày 12 đến ngày 14/12/2012 tại Hà Nội. Dự đại hội có 999 đại biểu đại diện cho hơn 23 triệu cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Trung ương Đoàn gồm 151 đồng chí, đồng chí Nguyễn Đắc Vinh được bầu lại làm Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn.

Đại hội đã nêu cao khẩu hiệu “Tuổi trẻ Việt Nam xây hoài bão lớn, rèn đức, luyện tài, đoàn kết, sáng tạo, xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. Đại hội đã quyết định tiếp tục triển khai 2 phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc” và “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” (có điều chỉnh, bổ sung các nội dung của hai phong trào để phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới) nhằm tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò xung kích, tinh thần tình nguyện, khơi dậy tiềm năng to lớn của thanh niên tham gia thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế.

Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X là Đại hội của khát vọng tuổi trẻ. Những quyết định của Đại hội thể hiện ý chí và khát vọng cao đẹp của tuổi trẻ Việt Nam được đem tài năng, sức trẻ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa giàu mạnh, văn minh, sánh vai cùng các cường quốc năm châu như Bác Hồ kính yêu hằng mong ước. Đại hội đặc biệt đề cao tính hành động, thiết thực, hiệu quả trong triển khai chương trình công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.

Tại Đại hội, đồng chí Nguyễn Phú Trọng - Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã có bài phát biểu quan trọng, khẳng định vai trò to lớn của tuổi trẻ Việt Nam đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong các thời kỳ cách mạng và trong nhiệm kỳ qua. Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Thanh niên mạnh thì dân tộc mới mạnh” và “Công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc”. Tổng Bí thư cũng chỉ ra những nhiệm vụ trọng tâm của công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong giai đoạn hiện nay; bày tỏ mong muốn mỗi thanh niên và tổ chức Đoàn cần nhận thức sâu sắc hơn nữa vị trí, vai trò và sứ mệnh của mình, có “Tâm trong - Trí sáng - Hoài bão lớn”, đi đầu trong cuộc đấu tranh chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu, đáp ứng yêu cầu cách mạng trong tình hình mới, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Trong nhiệm kỳ Đại hội, công tác giáo dục luôn được coi trọng, nội dung, phương thức tiếp tục được đổi mới. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; triển khai thực hiện Đề án và Chương trình hành động của tổ chức Đoàn các cấp thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015 - 2030” được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt và đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Nhiều phong trào, chương trình, hoạt động tạo được sức lan tỏa, thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên và được dư luận xã hội ghi nhận như: Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam”, các hoạt động tuyên dương người tốt, việc tốt; các đợt sinh hoạt chính trị “Con đường cách mạng của thanh niên thời kỳ mới”, “Tự hào tiến bước dưới cờ Đảng”, “Tự hào tuổi trẻ thời đại Hồ Chí Minh”, “Nhớ về Bác lòng ta trong sáng hơn” và Hội thi “Ánh sáng soi đường”, cuộc thi “Tự hào Việt Nam”, ngày hội “Tôi yêu Tổ quốc tôi” v.v..

Nhiều phong trào hành động cách mạng của Đoàn được triển khai mạnh mẽ, thu hút sự tham gia của đông đảo đoàn viên, thanh niên và tạo được hiệu ứng tốt đẹp trong cộng đồng xã hội như phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”, “Thanh niên tham gia xây dựng văn minh đô thị”, các phong trào học sinh, sinh viên như: “Học sinh 3 rèn luyện”, “Khi tôi 18”, “Sinh viên 5 tốt”; hay phong trào “3 trách nhiệm”, “Sáng tạo trẻ”... Phong trào “Thanh niên tình nguyện” có bước phát triển cả về chất lượng và số lượng với các hoạt động nổi bật, ý nghĩa như Chiến dịch thanh niên tình nguyện hè, Tiếp sức mùa thi, hiến máu tình nguyện, các hoạt động tình nguyện mùa đông, xuân tình nguyện, các hoạt động tình nguyện của y, bác sỹ trẻ, đền ơn đáp nghĩa, uống nước nhớ nguồn... Nhiều chương trình, cuộc vận động hướng về biển đảo thu hút sự quan tâm, tham gia của tuổi trẻ cả nước như: “Hành trình tuổi trẻ vì biển đảo quê hương”, “Đồng hành với ngư dân trẻ ra khơi”... với nội dung có nhiều đổi mới, sáng tạo đã thu hút được đông đảo thanh niên tham gia, được xã hội ghi nhận, ủng hộ và đánh giá cao.

Bên cạnh đó, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cũng tích cực tham gia vào nhiều sự kiện, hoạt động chính trị, đối ngoại quan trọng của tuổi trẻ trong khu vực và trên thế giới, góp phần vun đắp tình hữu nghị, sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau giữa thế hệ trẻ Việt Nam với các nước trên thế giới, trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng cần thiết cho việc tham gia vào quá trình hội nhập của đất nước. Năm 2017, với chủ đề công tác năm “Nâng cao chất lượng tổ chức Đoàn”, Đoàn thanh niên các cấp đã tổ chức các hoạt động phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ hành động vì cộng đồng; thiết thực chào mừng Đại hội Đoàn các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu Đoàn toàn quốc lần thứ XI.

Ngày 21/4/2016, tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đoàn khóa X, đồng chí Lê Quốc Phong, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam đã được bầu giữ chức Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn (khóa X) thay đồng chí Nguyễn Đắc Vinh được Đảng phân công nhiệm vụ mới.

11. Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI (năm 2017)

Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI được tổ chức vào tháng 12/2017 tại Thủ đô Hà Nội. Dự đại hội dự kiến sẽ có 1.000 đại biểu đại diện cho hơn 23 triệu cán bộ, đoàn viên, thanh niên cả nước.

* Đại hội dự kiến xác định Mục tiêu của công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi nhiệm kỳ 2017-2022: Xây dựng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh, tập hợp đoàn kết đông đảo thanh niên, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam. Nâng cao trách nhiệm phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và tích cực tham gia bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng. Xây dựng lớp thanh niên thời kỳ mới có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng, giàu lòng yêu nước; có đạo đức, lối sống văn hóa, trách nhiệm, tuân thủ pháp luật, yêu chuộng hòa bình; có tri thức, sức khỏe, hoài bão, khát vọng vươn lên; xung kích, tình nguyện, sáng tạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

 * Dự kiến khẩu hiệu hành động của Đại hội là: “Tiên phong - Gương mẫu - Đoàn kết - Sáng tạo - Phát triển”

* Dự kiến các phong trào và chương trình hành động cách mạng nhiệm kỳ:

- 3 phong trào hành động cách mạng:

+ Phong trào “Thanh niên tình nguyện”;

+ Phong trào “Tuổi trẻ sáng tạo”;

+ Phong trào “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc”.

- 3 chương trình đồng hành với thanh niên:

+ Chương trình “Đồng hành với thanh niên trong học tập”;

+ Chương trình “Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp”;

+ Chương trình “Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần”.

* Dự kiến một số chỉ tiêu trọng tâm của nhiệm kỳ 2017-2022:

(1)- 100% cán bộ, đoàn viên và 80% thanh niên được học tập, quán triệt, tuyên truyền về các nghị quyết của Đảng, của Đoàn.

(2)- 100% Đoàn xã, phường, thị trấn xây dựng được ít nhất 01 mô hình, giải pháp tư vấn giúp đỡ, hỗ trợ thanh thiếu niên yếu thế.

(3)- Đoàn viên, thanh niên đề xuất 5 triệu ý tưởng, sáng kiến.

(4)- Trồng mới 30 triệu cây xanh.

(5)- Hỗ trợ vay vốn 10 nghìn tỷ đồng cho thanh niên làm kinh tế.

(6)- Hỗ trợ 01 nghìn dự án khởi nghiệp sáng tạo của thanh niên.

(7)- Tư vấn hướng nghiệp cho 10 triệu lượt thanh thiếu niên; giới thiệu việc làm cho 1,5 triệu thanh niên.

(8)- Xây dựng mới tại mỗi xã, phường, thị trấn ít nhất 01 điểm sinh hoạt, vui chơi cho thanh thiếu nhi.

(9)- Hỗ trợ, giúp đỡ 1,5 triệu thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn.

(10)- Kết nạp 5 triệu đoàn viên, tỷ lệ đoàn kết tập hợp thanh niên đạt ít nhất 60%.

(11)- Giới thiệu 1 triệu đoàn viên ưu tú cho Đảng, trong đó phấn đấu ít nhất 700 nghìn đảng viên mới được kết nạp từ đoàn viên ưu tú.

* Dự kiến các chương trình, đề án trọng điểm thực hiện giai đoạn 2017 - 2022 :

(1)- Đề án Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi.

(2)- Đề án Thanh niên khởi nghiệp.

(3)- Đề án Tư vấn, hướng nghiệp và giới thiệu việc làm cho thanh thiếu niên.

(4)- Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia xây dựng nông thôn mới.

(5)- Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xung kích bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

(6)- Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông.

(7)- Đề án Phòng, chống ma túy cho thanh thiếu niên.

(8)- Đề án Nâng cao năng lực tiếng Anh cho thanh thiếu niên Việt Nam.

(9)- Đề án Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn, Hội, Đội.

(10)- Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia phòng chống đuối nước và tai nạn thương tích trẻ em.