Nguyễn Cẩm Kiều Khanh tốt nghiệp Đại học New Brunswick với điểm trung bình (GPA) tuyệt đối 4.3/4.3, hồi tháng 5. Nữ sinh người Huế cũng nhận được giải thưởng của Hiệp hội Hóa học Canada cho cá nhân có điểm cao nhất ngành Hóa Dược.
Với thành tích này, Khanh tiếp tục nhận được học bổng toàn phần thạc sĩ ngành Khoa học Dược ở Đại học British Columbia. Ngôi trường này xếp thứ 2 tại Canada và 35 thế giới, theo bảng xếp hạng đại học US News.
"Em khá bất ngờ. Ở Canada, điểm số được xem là riêng tư nên dù đạt 4.2-4.3 các kỳ, em vẫn không nghĩ mình cao điểm nhất", Khanh nói, cho biết Đại học New Brunswick, ở thành phố Fredericton, tính theo thang điểm 4.3, tương đương 4.0 ở các đại học khác.
Khanh nhận bằng tốt nghiệp Đại học New Brunswick, Canada, hồi tháng 5. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Cựu học sinh chuyên Hóa, trường THPT chuyên Quốc học Huế, đến Canada du học năm 2019. Khanh kể hồi ở Việt Nam cô tự tin, năng động nhưng giai đoạn đầu du học rất tự ti và rụt rè.
Sang vào tháng 1, đúng thời điểm lạnh nhất trong năm, nữ sinh ốm liên miên thời gian đầu. Ngoài thời tiết, Khanh còn gặp rào cản về ngôn ngữ, văn hóa. Phần lớn sinh viên ở đây là người bản xứ, chương trình Hóa Dược chỉ có 2-3 sinh viên châu Á. Dù có nền tảng tiếng Anh tốt ở Việt Nam, có thể nghe hiểu bài trên lớp, Khanh vẫn không tự tin bắt chuyện hay làm quen bạn bè.
Nhưng sau đó, Khanh nhận ra thời gian du học không nhiều, cần phải bước ra khỏi vùng an toàn và chủ động để thích nghi nhanh với cuộc sống. Khanh bắt đầu trò chuyện nhiều hơn với bạn bè và thầy cô.
Ở Canada, mỗi học kỳ diễn ra trong ba tháng, với lượng kiến thức và bài thi dày đặc. Quen cách học ở Việt Nam, thường trước mỗi kỳ thi, Khanh mới dành thời gian ôn tập bài vở. Tuy nhiên, khi học ở đây, Khanh thấy áp dụng cách cũ khó hiệu quả.
"Các bài thi cùng diễn ra nên ôn luyện tất cả kiến thức trong một tuần rất khó. Thế nên, sau kỳ đầu tiên, em thay đổi chiến thuật học", Khanh kể.
Nữ sinh dành 15-30 phút để đọc trước sách, bài giảng ở nhà, chú ý những từ chuyên ngành khó để khi giảng viên nhắc đến sẽ hiểu. Lên lớp, Khanh luôn ngồi hàng đầu, nghe giảng rồi đọc lại bài lần nữa khi kết thúc buổi học. Việc đọc bài ba lần khiến Khanh ghi nhớ được kiến thức lâu. Chỗ nào chưa hiểu, cô tranh thủ hỏi giảng viên ngay tại lớp.
"Mình áp dụng cách học cuốn chiếu, học tới đâu dứt điểm tới đó. Không cần phải hiểu hết 100% nhưng cách này giúp mình luôn trong tâm thế sẵn sàng, lúc nào cũng có thể đi thi", Khanh nói. Nhờ cách học này, từ các học kỳ sau, Khanh luôn đạt điểm GPA tuyệt đối.
Theo Khanh, ngành Hóa Dược mà cô theo học thiên về mảng điều chế, nặng kiến thức về Hóa. Mỗi tuần, Khanh có 1-2 lớp thí nghiệm hóa hữu cơ và vô cơ, kéo dài 3 tiếng, phải viết báo cáo gửi thầy cô. Nữ sinh nhìn nhận nhờ kiến thức nền tảng chắc chắn, được tích lũy trong ba năm học chuyên Hóa ở trường chuyên Quốc học Huế, cô nắm bắt nhanh khi tiếp cận kiến thức mới ở đại học.
Cũng từ năm thứ nhất, Khanh chủ động tìm việc làm thêm và được nhận làm trợ giảng tại một trung tâm dạy Toán cho học sinh từ lớp 1 đến 12. Công việc giúp Khanh cải thiện tiếng Anh và thích nghi với môi trường mới. Sang năm thứ hai, cô rải hồ sơ xin làm trợ lý nghiên cứu cho các phòng thí nghiệm.
Dự án đầu tiên Khanh tham gia liên quan đến phát hiện và định lượng vi khuẩn lam (cyanobacteria) trong mẫu nước ở sông Saint John, New Brunswick. Kết quả dự án được trình bày tại Hội nghị Hoá học Đại Tây Dương (Science Atlantic Chemistry Conference) năm 2022.
Khanh cho hay ngày lớp 10 đã từng tham gia nghiên cứu khoa học nhưng chưa đào sâu. Sau một năm làm ở phòng thí nghiệm, được tiếp xúc với các giáo sư nhiều kinh nghiệm, nữ sinh hiểu được cách vận hành một dự án nghiên cứu, cách điều chỉnh mỗi khi dự án gặp vấn đề hoặc trình bày báo cáo sau khi kết thúc dự án.
Kết thúc dự án, Khanh tiếp tục xin làm trợ lý nghiên cứu tại các phòng thí nghiệm khác và trợ giảng ở trường. Mùa hè, công việc trợ lý toàn thời gian giúp Khanh có thu nhập đủ trang trải cuộc sống, không cần gia đình hỗ trợ.
Nhờ có chiến thuật học tập, nghiên cứu rõ ràng, Khanh có nhiều thời gian tập trung cho khóa luận tốt nghiệp vào năm cuối. Đề tài nghiên cứu của Khanh liên quan tới Cytochrome P450 (CYP450), một nhóm enzyme tham gia vào quá trình chuyển hóa thuốc ở giai đoạn đầu để thải độc các chất có hại trước khi chúng đến với hệ tuần hoàn. Tuy nhiên, nhóm enzyme này cũng có thể làm giảm tác dụng của một số thuốc điều trị. Nghiên cứu của Khanh nhằm phát triển thuốc ức chế enzyme CYP450.
Khóa luận đạt điểm A+, Khanh cũng được chọn là người có bài thuyết trình tốt nghiệp xuất sắc nhất.
"Mình đã nghĩ mình không thể nói tiếng Anh một cách hoàn hảo hay phong thái như các bạn bản xứ nhưng giải thưởng này đã gỡ bỏ hoàn toàn sự tự ti", Khanh chia sẻ.
Là người hướng dẫn cho Khanh, GS Ghislain Deslongchamps đánh giá nữ sinh người Việt có đam mê nghiên cứu. Ông đã viết thư giới thiệu Khanh tới học bổng nghiên cứu hè 2022 ở trường trong lúc đợi nhập học thạc sĩ.
"Năng lực học thuật của Khanh cũng vô cùng ấn tượng", ông Deslongchamps viết trong thư giới thiệu.
Còn ông Thomas Velenosi, người phỏng vấn Khanh cho học bổng thạc sĩ ở Đại học British Columbia, đánh giá cô "rất xuất sắc", cả về điểm số và kinh nghiệm nghiên cứu. Nữ sinh cũng có thư giới thiệu từ các giáo sư đầu ngành, uy tín.
"Em là ứng cử viên phù hợp cho chương trình này", ông Velenosi viết trong mail gửi Khanh. Ông sẽ là người đồng hành với Khanh trong quá trình học thạc sĩ ở trường.
Biết tin về trò cũ, cô Phan Đình Thu Phong, giáo viên Toán, trường THPT chuyên Quốc học Huế, rất vui.
"Khanh học giỏi top đầu của lớp chuyên Hóa. Em ấy còn hát rất hay, đặc biệt hát tiếng Anh", cô Phong nhớ lại. Theo cô Phong, dù Khanh đã ra trường nhiều năm, các thầy cô vẫn nhắc đến em với niềm tự hào, là tấm gương cho các học sinh khóa sau noi theo.
Mùa hè này, Khanh làm cho một công ty công nghệ sinh học. Cô dự định học xong thạc sĩ sẽ đi làm một thời gian, trước khi học lên tiến sĩ. Khanh mong tích lũy nhiều kinh nghiệm và có thể trở về Việt Nam làm việc.