… Các nhà tổ chức cứ trăn trở những điều ấy, thế nhưng có một điều mà mọi người lại  ít quan tâm: Học kỳ quân đội sẽ làm những gì cho các bạn trẻ, sẽ làm sao để trở thành một hoạt động giáo dục hay, hấp dẫn, thu hút nhiều đối tượng từ những em học sinh thành phố đến những em nghèo nông thôn, từ những em đã từng được ấp ủ trong vòng tay yêu thương, đầy đủ của cha mẹ, gia đình đến những em học sinh còn chưa đủ cái ăn, cái mặc hằng ngày, để HKQĐ không phải là “Chương trình bạc triệu” như lời 1 Cựu chiến binh đã nói khi cầm lá đơn xin giảm học phí nộp cho cháu mình tham gia…

…Tôi nhớ khi còn đang công tác ở Thành Đoàn Tp.HCM, cũng có 1 vài ý kiến đề nghị xác định xem ai là tác giả của Mùa hè xanh khi còn là Chiến dịch Ánh sáng văn hóa hè, khi đó đã trở thành 1 chương trình tình nguyện thu hút rất đông đảo sự quan tâm của xã hội. Lúc đó, các đồng chí trong Ban thường vụ Thành Đoàn đã kết luận, đại ý, cũng chẳng nên chú ý quan tâm nhiều đến chuyện ai là tác giả, hãy cố gắng, mỗi giai đoạn, mỗi thời kỳ, mỗi người hãy đóng góp cho Mùa hè xanh ngày càng phát triển sâu và rộng hơn. Đó mới là cách để cho 1 phong trào tồn tại và phát triển…

… Ngẫm nghĩ lại với Học kỳ Quân đội, năm 2008, Trung tâm TTN miền Nam bắt đầu với chương trình Học kỳ quân đội đầu tiên. Bao lo toan, vất vả, cả tập thể phải chạy “vắt giò lên cổ” để xây dựng nội dung, tiền trạm, chuẩn bị. Đèn các phòng làm việc luôn sáng trưng mỗi đêm để mỗi bộ phận hoàn tất nội dung của mình. Không chỉ có ban lãnh đạo, các nhân viên mà đến từng anh bảo trì, chị tạp vụ đến cả anh  tài xế cũng phải lo cho chương trình bằng chức trách và nhiệm vụ của mình. Tất cả đã cho ra đời 1 hoạt động mới, trẻ trung, ý nghĩa và hấp dẫn, hiệu quả. Trong cái hạnh phúc lâng lâng khi các đơn vị báo chí, truyền hình đã ưu ái ủng hộ với  hàng ngàn bài báo nói, báo viết, báo hình đăng tải, phỏng vấn, chụp ảnh thông tin về Học kỳ quân đội, thấp thoáng bóng dáng những người ở phía sau, họ đã làm, và chỉ có thế, để chương trình lấp lánh những ánh sáng lung linh của sự ngưỡng mộ và tán thưởng… Qua những năm tiếp theo, 2009, 2010 rồi 2011, hàng loạt Học kỳ quân đội ra đời, không chỉ tại Trung tâm TTN miền Nam – nơi bắt đầu trước nhất – mà còn ở các tỉnh thành, các vùng miền và cả những doanh nghiệp. Ai cũng vui. Ừ! thì Học kỳ quân đội đã trở thành “hot”, ừ thì 1 hoạt động tốt đã trở thành 1 phong trào lan rộng và hiệu quả. Cũng có nơi này làm tốt, làm hay, cũng có nơi còn bối rối trong nội dung, trong tổ chức thế nhưng tất cả chỉ nhằm 1 mục tiêu: tạo nên 1 môi trường giáo dục tốt nhất cho các em. Trung tâm TTN miền Nam cũng bắt đầu hành trình mới của mình: đi đến các cơ sở, tỉnh thành để huấn luyện, chuyển giao và hỗ trợ thực hiện các chương trình Học kỳ quân đội tại địa phương. Niềm hân hoan của đơn vị khởi đầu 1 chương trình dường như  rộng lớn và bao la hơn khi Trung tâm đón nhận những tin vui từ các tỉnh thành đoàn đã tổ chức thành công nhiều chương trình Học kỳ quân đội tại địa phương. Vậy đó, Học kỳ quân đội đã hoàn thành sứ mệnh thiêng liêng: trở thành một phong trào quần chúng rộng khắp và có giá trị giáo dục cao cho thanh thiếu niên tại khắp các nơi.

… Thế rồi, tưởng chừng như niềm hân hoan ấy đã trọn vẹn thực sự khi năm 2012 đánh dấu nhiều sự thay đổi lớn và mạnh mẽ trong công tác tổ chức Học kỳ quân đội tại các nơi cho phù hợp với thực tế địa phương và nhu cầu của các em. Trà Vinh có Trải nghiệm quân ngũ, Cần Thơ có Học kỳ quân đội 11 ngày nhưng Daklak chỉ có Học kỳ Quân đội 7 ngày, Trung tâm TTN miền nam thì đi đường Trường Sơn, đi Côn Đảo hành trình biển đảo thì Bình Phước chỉ làm tại địa phương, Vũng Tàu, Lâm Đồng thì vừa địa phương vừa di chuyển đi ra tỉnh thành khác. Mọi kế hoạch gửi về trung tâm trao đổi đều được tán thành với duy nhất 1 yêu cầu: làm sao để các em có môi trường huấn luyện, giáo dục thật tốt và ý nghĩa nhất, hấp dẫn nhất và thu được những giá trị lớn lao trong sự thay đổi hành vi, nhận thức của các em, giúp các em trưởng thành hơn và sống tốt hơn. Rồi hàng loạt doanh nghiệp  tư nhân bắt đầu làm Học kỳ quân đội, các điều phối viên, cộng tác viên hồ hởi khắp các “mặt trận”  để tham gia. Thật ra, đó sẽ bình thường không có gì đáng nói. Thế nhưng  khi các phụ huynh đang chờ đợi Học kỳ quân đội năm nay có những gì hấp dẫn và thu hút cũng như đảm bảo an toàn và có giá trị giáo dục hiệu quả nhất cho con em mình để đăng ký tham gia thì lại có những ý kiến bắt đầu sôi sục: ai là tác giả của Học kỳ quân đội; Phải trả Học kỳ quân đội về với nguyên bản ban đầu; Doanh nghiệp này mới đúng là những người đã từng làm Học kỳ quân đội, Học kỳ quân đội giá học phí thấp là….. học kỳ quân đội không đúng …v..v, những tấm banderole treo khắp ngả đường, cái này chồng lên cái kia, xanh xanh, đỏ đỏ, đủ mọi tên gọi làm phụ huynh, học viên không biết đâu mà lần….…

… Quả thật, khi phong trào không còn là hoạt động để cho các em một cơ hội để trưởng thành và phát triển tích cực, khi phong trào không còn là hoạt động mà mục tiêu giáo dục phải được đặt trước những mục tiêu kinh doanh lời lỗ thì phát sinh nhiều “chiêu trò” lạ lẫm; Khi ai đó nghĩ rằng Học kỳ quân đội là “chiếc bánh” ngon lành thì họ đã bắt đầu có những lệch lạc khi cứ mãi tìm đủ mọi cách để giành giật học viên, lừa dối phụ huynh, quảng cáo phô trương, kệch cỡm. Đáng buồn thay, khi phong trào không còn là hoạt động trong sáng với tinh thần làm cho các em bằng cái tâm của người làm giáo dục mà nhuốm màu “tài chính” với đủ hình thức chiêu trò giả tạo thì người hứng chịu hậu quả nhiều nhất chính là các em. Đó là một thực trạng đáng quan tâm và chia sẻ. Mọi sự vật đều thay đổi và sáng tạo sẽ làm cho mọi thứ trở nên thực tiễn hơn. Học kỳ quân đội cũng thế, nếu phong trào mà sự sáng tạo theo thực tiễn không được đề cao thì chắc chắn một điều rằng: phong trào đó đã nảy sinh nhiều điều đáng quan tâm. Thử xem, Mùa hè xanh từ xóa mù chữ đến sinh hoạt thiếu nhi, từ làm nhà tình thương đền xây những chiếc cầu bê tông đầy giá trị, từ địa bàn chỉ 1 vài huyện ngoại thành TP đến khắp các vùng miền, đến cả nước bạn Lào anh em, từ huy động tài trợ đến vận động đồng hành để trực tiếp chia sẻ..v.v. bao mùa chiến dịch trôi qua, từng chiến sỹ của bao nhiêu mặt trận vẫn đong đầy những hình ảnh tự hào khi tham gia chiến dịch.

… Học kỳ quân đội còn quá trẻ, chỉ hơn 4 năm. Vẫn còn thời gian dài để hoàn thiện và định hình, phát triển. Thay vì cứ làm đi, cứ sáng tạo đi để làm đẹp cho HKQĐ, làm tốt cho 1 phong trào và để thực tế chứng minh giá trị tồn tại thì lại cứ mãi tìm cách chiêu dụ, đánh giá nhau, lừa dối rồi tung hê những ý đồ kinh doanh ẩn nấp dưới vỏ bọc  chuẩn này, chuẩn nọ..v.v.

… Muôn màu muôn vẻ của Học kỳ quân đội chính là sự phản ảnh khá toàn diện về sức sáng tạo không ngừng của các tỉnh thành đoàn, các cơ sở đoàn. Điều đó thật đáng khích lệ. Với Học kỳ quân đội, Trung tâm TTN miền Nam rất tự hào khi đã gieo nên 1 mầm xanh đầy sức sống cho các nơi trồng thành hoa thơm, thành quả ngọt. Đó là công sức và thành quả chung của tất cả mọi người, của chúng ta. Thế nên, xin hãy đừng thương mại hóa một hoạt động đầy ý nghĩa và hấp dẫn các bạn trẻ này, xin hãy cùng chung sức, chung tay sáng tạo cho HKQĐ thêm hay, thêm bổ ích. Hãy khơi gợi, tiếp sức và truyền lửa đam mê để HKQĐ tồn tại và phát triển trọn vẹn, mạnh mẽ và hoàn thiện. Hãy đến với các em, các chiến sỹ thân thương HKQĐ bằng cái tâm trong sáng của những người làm công tác giáo dục. Các thầy cô, các anh chị điều phối viên, ban tổ chức phải làm sao cho các em tin tưởng được khi những bài giảng nhân văn ngập tràn cảm xúc yêu thương cho các chiến sỹ là có thực, phản ảnh qua chính những lời nói, hành động của những người đang trực tiếp dạy dỗ, huấn luyện cho các em, không giả tạo, đối phó hay chỉ tồn tại trên lý thuyết. Chỉ có thế, chúng ta mới tự hào rằng: chúng ta đã làm nên Học kỳ quân đội. Và chỉ khi đó, giá trị của chúng ta mới có thể được gọi tên một cách trọn vẹn và đầy đủ nhất.

… Một mùa hè 2012 lại đến, chút suy tư cho Học kỳ quân đội được xem như một chút chia sẻ với những người quan tâm, phụ huynh và các bạn học viên. Dù sao, tất cả chúng ta sẽ cùng gìn giữ tinh thần Học kỳ quân đội – Thép đã tôi thế đấy – thêm đẹp mãi các bạn nhé….